İçindekiler
Yazmak Üzerine…………………………………………………………………………….……13
Yazmak ve Yanmak………………………………………………………………………….…16
Dergi, Kitap ve Yazmak ……………………………………………………………………..17
Yazamadığımız Zamanlar Ne Yapmalıyız?……………………………………………..19
Yazmada Başarının Temel Kavramları……………………………………………………21
Yazmaya Nereden Başlayacağız?……………………………………………………………..24
Yazarlık Atölyesi Dair Tüm Konular ……………………………………………………..32
Niçin Yazıyoruz ve Atölyelere Neden Gidiyoruz?……………………………………….33
Yazarın Tanımı…………………………………………………………………………………….36
Yazarlık Atölyesi’nin İsim Konusu ve Tanımı…………………………………………….37
Sanatçı Kibri ve Yaratıcılık …………………………………………………………………38
Yetenek veya Yaratıcılık Öğrenilir mi?………………………………………………………39
Edebiyat Dergileri, Usta-Çırak İlişkisi ve Yazarlık Atölyesi ………………………..43
Yazarın, Yazarlık Dersi Vermesi……………………………………………………………..44
İlk Kitap ve Atölye Bağı…………………………………………………………………………45
Kurgusal Zekâ…………………………………………………………………………………..…..46
“Yazarlık Atölyesi” Yazar Adayına Ne Fayda Sağlar?………………………………….47
Atölyeleri Eleştirenlere Cevap…………………………………………………………………49
Yazarlık Atölyesi Çalışmaları Nasıl Yapılıyor?……………………………………………53
Başarılı Bir Cümle Nasıl Olmalıdır?………………………………………………………….56
Kompozisyonun Tanımı ve Onun Ana Gereçleri Nelerdir?…………………………..58
Yaratıcılık ve Buluş ………………………………………………………………………………..63
Yaratıcılığa Engel Olabilecek Hususlar ……………………………………………….…..67
Edebiyatta Buluş/Yaratıcılık Süreci ……………………………………………………….68
Yaratıcılığı Geliştirmek İçin Yapılacak Temrinler………………………………..……71
Yazarlık İçin Gerekli Üç Husus / Hayal gücü, İstek, Gözlem………………………. 80
Hayal Gücünü Güçlendirme……………………………………………………………………83
İstek ve Sevmek/ Aşk……………………………………………………………………………86
Gözlem………………………………………………………………………………………………88
Üslup Nedir? Üslup Çeşitleri ve Özellikleri…………………………………………….90
Yazma Eylemi Nasıl Gerçekleşir?……………………………………………………………..98
Zihinde Tasarlamak…………………………………………………………………………….100
Planlı Yazmak ve Kurgusal Yapı ………………………………………………….…….101
Tema, Olay, Olay Örgüsü…………………………………………………………………..… 101
Hikâye ya da Romanın İlerleyişi……………………………………………………………102
Kurgusal Eserlerde Çatışma ………………………………………………………….….103
Konu Bulmak……………………………………………………………………………..…..105
Ana Fikir………………………………………………………………………………………………106
Edebiyat Eserlerinde Mekân…………………………………………………………………..107
Edebi Eserlerde Zaman……………………………………………………………………….110
Nasıl Yazıyoruz ve Hangi Zamanlar Yazıyoruz?…………………………………………113
Hikâye ve Yazmak Üzerine ………………………………………………………………115
Hikâye Yazma Taslağı………………………………………………………………….……121
Kurgu Nedir?………………………………………………………………………………………..123
Başarılı Bir Kurgu İçin Önemli Dört Husus ………………………………………..…126
Anlatıcı ……………………………………………………………………………………129
Bakış Açısı……………………………………………………………………………………….130
Postmodern Anlatımlar…………………………………………………………….……..139
Anlatıcının Tavrı………………………………………………………………………..….141
Güvenilmez Anlatıcı……………………………………………………………………….142
Karakter Oluşturmak………………………………………………………….……..…..144
Karakterin Çıkış Noktası ve Karakter Olay İlişkisi ………………………………….147
Çatışma……………………………………………………………………………………….….148
Başarılı Karakter Oluşturmanın Püf Noktaları……………………………………….149
Karakterin Sunumu ………………………………………………………………………150
Karaktere İsim Koymak………………………………………………………………….151
Karakter Kişileri…………………………………………………………………………..152
Oğuz Atay’ın Korkuyu Beklerken Hikâye Kahramanlarının İncelenmesi ……153
Anlatım Teknikleri …………………………………………………………………………161
Geriye Dönüş Tekniği……………………………………………………………………..162
Mektup Tekniği ……………………………………………………………………………..166
İç Diyalog ve Monolog Tekniği…………………………………………………………….168
Leitmotiv Tekniği…………………………………………………………………………..171
Diyalog Tekniği …………………………………………………………………………….174
Gösterme ve Anlatma Tekniği ……………………………………………………………177
Montaj Tekniği …………………………………………………………………………….180
Özetleme Tekniği………………………………………………………………………….181
Çözümleme ve Yorumlama Tekniği………………………………………………….…..183
Otobiyografik Anlatım Tekniği ……………………………………………………..…..185
Bilinç Akışı Tekniği……………………………………………………………………..188
Anlatım Biçimleri………………………………………………………………………….196
Edebi (Sanatsal) Türler………….…………………………………………………………..202
Düşünceyi Geliştirme Yolları………………………………………………………..202
Sohbet……………………………………………………………………………………….205
Makale ………………………….…………………………………………………….…..207
Deneme ……………………………………………………………………………………209
Fıkra/Köşe Yazısı ………………………………………………………………………….211
Kurgusal Eserler…………………………………………………………………………..213
Masal……………………………………………………………………..…………..…214
Destan ve Efsane …………………………………………………………………………216
Halk Hikâyeleri……………………………………………………………………………217
Modern Öykü/Hikâye ………………………………………………………………..….219
Türk Edebiyatında Öykü………………………………………………………..…..……233
Olay ve Durum Hikayesi………………………………………………………………..…228
Varoluşçu ve Mizah Öyküsü ………………………………………………………………229
Minimal (Küçürek) Öykü ………………………………………………………..……..234
Roman Yazmak……………………………………………………………………………..235
Romanın Tanımı ve Tarihi………………………………………………………….…..….236
Türk Edebiyatında Roman………………………………………………………………….237
Roman Taslağı Çıkarmak ve Temel Kavramlar………………………………………..239
Roman Türleri………….………………………………………………………………240
Tema ve Kurgu ……………………………………………………………………………242
Olay……………………………………………………………………………………………243
Roman Karakteri Oluşturmak……………………………………………………….……244
Roman Taslak Örneği……………………………………………………………………..246
Hikâye ve Roman Arasındaki Farklar………………………………………………..…252
Fabl…………………………………………………………………………………………253
Anı…………………………………………………………………………………………..255
Gezi Yazısı …………………………………………………………………………………258
Biyografi ve Günlük………………………………………………………………………….259
Otobiyografi ve Röportaj ………………………………………………………………..…260
Mektup ………………………………………………………………………………….….261
Tiyatro Oyunu ve Senaryo Yazmak………………………………………………………..263
Polisiye Yazmak……………………………………………………………………..……272
İmla Kuralları………………………………………………………………………………274
Kurgusal Metinlerde Sık Karşılaştığımız Eksiklikler………………………………….281
Anlatım Bozuklukları…………………………………………………..……..285
Edebiyat Akımları…………………………………………………………………………..289
Hümanizm……………………………………………………………………………………290
Klasisizm (Kuralcılık)……………………………………………………………………..292
Romantizm……………………………………………………………………………………………295
Realizm (Gerçekçilik)………………………………………………………………………299
Natüralizm (Doğalcılık)…………………………………………………………………….301
Parnasizm (Şiirde Gerçekçilik)…………………………………………………………….303
Sembolizm (Simgecilik)…………………………………………………………………..305
Dadaizm……………………………………………………………………………….…..307
Sürrealizm (Gerçeküstücülük)………………………………………………………………308
Empresyonizm (İzlenimcilik)………………………………………………………………..310
Ekspresyonizm (Dışavurumculuk)………………………………………………….…….311
Fütürizm (Gelecekçilik)…………………………………………………………………….312
Postmodernizm……………………………………………………………………………314
Edebiyat, Bilim ve Estetik Yargılar……………………………………………………….317
Edebiyatın İşlevi……………………………………………………………………………….320
Edebiyat Hakikat İlişkisi…………………………………………………………………….321
Edebiyat Kuramları……………………………………………………………………..……324
Yansıtma Kuramı I ( Platoncu Görüş)……………………………………………………..326
Aristocu Görüş II………………………………………………………………………………….329
Marksist Mimesis (Yansıtma Kuramı III)………………………………………………..333
Toplumcu Gerçekçilik………………………………………………………………………..335
Ekspresyonizm (Anlatımcılık)………………………………………………………………337
Duygusal Etki Kuramı……………………………………………………………………….340
Estetik Yaşantı…………………………………………………………………………………..341
Alımlama Estetiği Kuramı…………………………………………………………………344
Rus Biçimciliği……………………………………………………………………………..347
Hermenötik (Yorumbilim)…………………………………………………………..……..351
Postmodernizm Edebiyat Kuramı……………………………………………………….354
Metinlerarasılık Kuramı………………………………………………………………357
Fenomenolojik Kuram………………………………………………………………………..364
Ontolojik Kuram…………………………………………………………………….……367
Psikanalitik Edebiyat Kuramı………………………………………………………….371
Varoluşçu Edebiyat Kuramı……………………………………………………………377
Avangart Kuramı…………………………………………………….……….380
Soyutlama Kuramı………………………………………………………………………..381
Bilinçli Okuma……………………………………………………………………….…..387
Tüm Yönleri ile Eleştiri……………………………………………………………….…398
Metnin Unsurları: Metin, Yazar, Dil, Okur……. ………………………………………398
Metin İnceleme………………………………………………………………………………400
Eleştirmenin Tanımı ve Üslubu…………………………………………………….…….401
Eleştiri Gerekli midir?………………………………………………………………………….403
Eleştiri / Tenkit Nedir?………………………………………………………………………….404
Eleştiride Dikkat Edilmesi Gereken Konular………………………………………..406
Öznel ve Nesnel Eleştiri…………………………………………………….……….408
Eleştiri Kişileri ve Yaklaşımları……………………………………………..410
Eleştiri Kuramları ……………………………………………………………………..….413
Tarihsel Eleştiri………………………………………………………………….…..413
Sosyolojik Eleştiri……………………………………………………………..……416
Marksist Eleştiri……………………………………………………………………..418
Sanatçıya Dönük Eleştiri…………………………………………………………….422
Okura Dönük /İzlenimci Eleştiri………………………………………………………..424
Esere Dönük Eleştiri (Biçimci Kuramlar)………………………………………..….426
Yapısal Eleştiri……………………….…………………………………………………431
Eleştiri Örnekleri………………………………………………………………………..…437
Sanat Nedir?……………………………………………………………………………………….455
Sanatkâr İnsanların Ruh Hâlleri…………………………………………………..….459
Sanatçı Kimdir? Sanatçıya Kim Destek Çıkar?……………………………………….471
Sanat Yasak ve Acıdan mı Beslenir?………………………………………………………473
Sanatta Usta- Çırak İlişkisi………………………………………………….……476
Ekol Dergiler ve Dergicilik………………………………………………………………481
İslam’ın Sanata Bakışı………………………………………………………………..…494
Din, Ahlak ve Edebiyat…………………………………………………………………..498
İslam ve Batı………………………………………………………………………………..502
İslam Estetiği…………………………………………………………………………………505
İslamiyet ve Sanat Çatışır mı?………………………………………………………………507
Şiir Nedir ve Nasıl Yazılır?……………………………………………………………………511
Türk Şiirin Tarihçesi ve Akımlar…………………………………………………………..516
Divan Şiiri ……………………………………………………………………………………..516
Türk Halk Şiiri …………………………………………………………………………….…520
Tanzimat Dönemi Şiirleri …………………………………………………………………..524
Beş Hececiler………………………………………………………………………………….525
Yedi Meşaleciler………………………………………………………………………………..526
Garip Akımı……………………………………………………………………………………527
İkinci Yeni……………………………………………………………………………………….530
Toplumcu Gerçekçi Şiir……………………………………………………………………….532
Seksen Sonrası Şiir…………………………………………………………………………..535
Şiir ve Şairler Üzerine Düşünceler / Şiirin İşlevi ve Ödevi………………………..539
Şiir Anlamlı mı Anlamsız mı Olmalı?………………………………………………………540
Eski-Yeni Tartışması………………………………………………………………………………545
Türk Şiirinde Ölçü……………………………………………………………………………546
Şiir Yazmanın Püf Noktaları……………………………………………………………….…554
Şiirde Duygular………………………………………………………………………..….554
Şiirde Çağrışım…………………………………………………………………………………556
Şiirde İmge ……………………………………………………………………………………..558
Şiirde Sezgi ve İlham ………………………………………………………………………..560
Şiide Alışılmamış Bağdaştırmalar………………………………………………………….563
Şiirde Ustalaşmak ve Söyleyiş Güzelliğine Ulaşmak……………………………….564
Şiir Yazma Egzersizleri……………………………………………………………………..566
Şiirde Öne Çıkan Söz Sanatları……………………………………………………………..571
Dil Nedir?…………………………………………………………………………………………….585
Şiir ve Nesir Dili……………………………………………………………………………..586
Şiirde İç Yapı, Dış Yapı………………………………………………………………………….588
Şiirde Tema ………………………………………………………………………………………..588
Şiir Eleştirisi…………………………………………………………………………………590
Şiir Türleri…………………………………………………………………………………….596
Şair Kime Denir?…………………………………………………………………………………..603
Telif Hakları ve Baskı Aşaması……………………………………………………………….606
Dizgi ve Tasarım Aşaması………………………………………………………………………609
“Yazarlığın Kutsal Kitabı” Halk Edebiyatı Dergisi Yayınları’ndan Dair !
Yazarlık alalında bir ilk olan kitap Eğitimci Yazar Şenol Tombaş’ın yıllardır yazarlık atölyelerindeki çalışmalarının özünden damıtılmıştır. Yani kitapta anlatılan her bir konu tecrübeye dayanıyor. Geniş çaplı örnekleri ile hiçbir konu askıda kalmıyor. Yazarların, yazarlık yolunda ilerlemek isteyenlerin, akademik çalışma yapanların, üniversite ortamlarının, sanat severlerin ve meraklısının elinden düşmeyecek nitelikte bir eser. Bir eserin başlangıç ve baskı aşmasına kadar ilerleyen süreçler kitapta anlatılıyor. Konular özgün örnekleriyle ve anlatılması gerektiği kadarı ile anlatılmış. Yazar Şenol Tombaş adeta tüm konuları şiir tadında, akıcı ve anlaşılır bir üslup ile anlatıyor.
Kitapta özetle şu konulara değinilmiş: Yazmaya dair her şey… Yazarlık atölyeleri nedir, nasıl işler ve tarihçesi? Nereden başlayacağız ve ilk adımlarımız ne olmalıdır? Yaratıcılık nedir ve yaratıcılık öğretilir mi? Yaratıcılığı geliştirmenin yolları. Edebiyatta buluş nasıl yapılır? Yazma eylemleri ne şekilde gerçekleşir? Başarılı cümlenin püf noktaları nelerdir? Kompozisyon tanımı ve gereçleri nelerdir? İmla kuralları, anlatım bozuklukları. Anlatım biçimleri, Kurgu nedir? Kurgunun ana unsurları, tema, mekân, anlatım teknikleri, zaman ve karakter oluşturmanın yöntemleri örneklerle anlatılmış. Hikâye ve roman nasıl yazılır? Sanatsal türler nelerdir ve nasıl yazılırlar? Edebiyat nedir ve edebiyat kuramları nelerdir? Sanat nedir? Sanatçı psikolojisi nasıl işler? İslamiyet’in sanata bakışı. İslam Medeniyeti ve Batı Sanatı. Bilinçli okuma nasıl yapılır? Eleştiri ve eleştiri kuramları nelerdir? Eleştiri üslubu nasıl olmalıdır? Nasıl eleştiri yapılır? Ekol dergiler, şiir nedir, şiirde en çok kullanılan kavramlar? Şiirde öz ve biçim. Şiir türleri, şiir eleştirisi nasıl yapılır? Şiir yazmanın püf noktaları nelerdir? Şiir yazma egzersizleri. Şair kime denir? Baskı aşaması ve telif hakları…vb. birçok konu “özgün örnekleriyle” örnek bir çalışma olmuş. Bu anlamda ufuk açan kitabın şimdiden hayırlı olmasını temenni ediyorum.
Halk Edebiyatı Dergisi Yayınları Basın Sorumlusu: Ayşe Çetin